TRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA

 

Tradycje i zwyczaje związane ze Świetami Bożego Narodzenia, które warto znać.

Wigilia

Święta Bożego Narodzenia to przede wszystkim wieczerza wigilijna. Tego wieczoru cała rodzina zasiada przy świątecznie nakrytym stole i celebruje nadchodzące święta Bożego Narodzenia. Słowo "wigilia" pochodzi od łacińskiego "vigiliare" i oznacza "nocne czuwanie".

Okres przed świętami to adwent (łac. adventus). W tradycji chrześcijańskiej chodzi o czas oczekiwania na powtórne przyjście Chrystusa. Trwa on od 23 do 28 dni, rozpoczyna się w pierwszą niedzielę po uroczystości Chrystusa Króla.

Wolne miejsce dla niespodziewanego gościa

Symbolizuje ono pamięć o tych, którzy nie mogą spędzić tegorocznych świąt razem z nami. Bywa i tak, że przygotowywane jest z myślą o zmarłym członku rodziny.

Pierwsza gwiazdka

Podług Pisma Świętego (Ewangelia wg św. Mateusza) to Gwiazda Betlejemska doprowadziła trzech króli (Kacpra, Melchiora i Baltazara) do Betlejem. Na pamiątkę tego wydarzenia dzieci z niecierpliwością wyczekują pierwszej gwiazdki na niebie - symbolizuje ona początek celebrowania świąt Bożego Narodzenia.

Choinka

Początkowo świąteczne drzewko nazywano hailekrystem. Zwyczaj jego zdobienia przyszedł do nas z Niemiec, choinki zaczęliśmy dekorować dopiero na przełomie XVIII i XIX. Choinkę powinno się ubierać dopiero 24 grudnia. Jej poszczególne elementy także mają swoją symbolikę: światełka to znak przyjścia Chrystusa na świat, ozdoby są symbolem łaski Bożej, łańcuch to symbol węża-kusiciela, a jabłka - grzechu.

Zwyczaj zdobienia choinki przez długi czas nie był aprobowany przez przedstawicieli Kościoła Katolickiego, którzy za symbol Narodzenia Pańskiego uznawali szopkę. Zmieniło się to pod koniec XIX wieku. Dzisiaj w katolickich domach dominują raczej drzewka świąteczne.

Liczba potraw - dlaczego dwanaście?

Liczba dwanaście to tylko jedna z możliwych wersji. Według jednej z tradycji na świątecznym stole powinna znaleźć się nieparzysta liczba potraw, co zaprzeczałoby zwyczajowi, według którego symbolem jest liczba dwanaście.
Aleksander Bruckner w słowniku etymologicznym języka polskiego pisał, że wieczerza chłopska składała się z pięciu lub siedmiu potraw. Bogatsi, a więc przedstawiciele szlachty, przygotowywali na świąteczny stół dziewięć potraw, natomiast arystokraci - jedenaście. Siedem to symbol dni tygodnia, zaś dziewięć oznacza liczbę chórów anielskich. Liczba dwanaście okazała się wyjątkiem od reguły, jednak jej symbolika jest równie ważna - chodzi bowiem o dwunastu apostołów.

Sianko pod obrusem

Wedle jednego z licznych zwyczajów bożonarodzeniowych pod obrus należy położyć garstkę siana. Jest ono symbolem żłobka, w którym leżało Dzieciątko Jezus. Domownicy mogą też spróbować wyciągnąć źdźbło siana spod obrusa. Ten, który wyciągnie najdłuższe, będzie cieszył się największym szczęściem i powodzeniem w nadchodzącym roku.

Barwy Świąt Bożego Narodzenia

Święta Bożego Narodzenia powinny kojarzyć się Wam z dwoma kolorami: zielonym i czerwonych. To w tych barwach najczęściej przygotowywane są ozdoby świąteczne. Zieleń jest symbolem nadziei i wierności, natomiast czerwień to symbol krwi Chrystusa.

Dzielenie się opłatkiem

Zwyczaj ten pochodzi z początków XIX wieku. Dawniej oprócz tradycyjnych opłatków, wytwarzanych z przaśnego ciasta, chleba i wody, były również kolorowe opłatki. Tymi ostatnimi dzielono się ze zwierzętami. Kultywowanie tego zwyczaju miało je chronić od zapadania na rozmaite choroby.

Dzielenie się opłatkiem, o jakim możemy mówić obecnie, jest symbolem wyrażenia wdzięczności i znakiem przebaczenia dawnych win.

Śpiewanie kolęd

Po wieczerzy wigilijnej nie może zabraknąć wspólnego śpiewania kolęd. Pierwsza polska kolęda pochodzi z roku 1424 - mowa tutaj o "Zdrów bądź królu anielski". Z XV wieku pochodzi również popularna "Anioł pasterzom mówił". Zbiory kolęd i pastorałek publikowano w książeczkach, zwanych kantyczkami. Najwięcej bożonarodzeniowych pieśni powstało na przełomie XVII i XVIII wieku.

Źródło: https://gazetawroclawska.pl/symbole-swiat-bozego-narodzenia-tradycje-i-zwyczaje-ktore-kazdy-powinien-znac-lista/ar/9162576

Tradycje zwiazane ze Świętem Bożego Narodzenia

https://www.youtube.com/watch?v=WsjR5hKm9dQ&ab_channel=PODRPomorskiO%C5%9BrodekDoradztwaRolniczego

https://www.youtube.com/watch?v=8l-

3YXdRlAQ&ab_channel=MUZAtvCom

https://www.youtube.com/watch?v=hhBBSkYmJeM&ab_channel=CzytankowoDlaDzieci

https://www.youtube.com/watch?v=xDFF4YLvrw0&ab_channel=MalaRuhttps://www.youtube.com/watch?v=l7Pk7bHmtjw&ab_channel=DarekGo%C5%82%C4%99biowski

https://www.youtube.com/watch?v=DSSMPZPDJm0&ab_channel=DarekGo%C5%82%C4%99biowski

Jak obchodzone są Święta Bożego Narodzenia w różnych krajach?

https://www.youtube.com/watch?v=9yAy3nDFmhc&ab_channel=CiekaweFakty

Świąteczne opowieści

https://www.youtube.com/watch?v=QaUqaz1xwn0&ab_channel=studiomaxxaudio

ŚWIĄTECZNE PORZĄDKI

 

Świąteczne porządki to zwykle większy zakres prac niż w przypadku akcji cotygodniowych. Sprzątanie domu na Boże Narodzenie może nam zająć sporo czasu, zwłaszcza jeśli mamy zaległości w tym zakresie. Chcąc, aby przedświąteczne porządki przebiegły sprawnie, najlepiej przygotować harmonogram prac przed Bożym Narodzeniem, abyśmy o niczym nie zapomnieli.

Harmonogram prac przed Bożym Narodzeniem: co na start?

Przegląd niepotrzebnych rzeczy warto rozpocząć już w listopadzie. Generalne porządki zaczynamy od przejrzenia szaf, szuflad, półek i pozbycia się tego, co niepotrzebne. Gdy już z tym się uporamy, przechodzimy do zasadniczego sprzątania. W pierwszej kolejności zajmujemy się pokojami, potem łazienką, kuchnią, a na końcu przedpokojem.

Źródło:https://www.urzadzamy.pl/porady/sprzatanie/swiateczne-porzadki-krok-po-kroku-jak-szybko-posprzatac-dom-przed-bozym-narodzeniem-harmonogram-prac-aa-4vPn-taDm-hiQq.html

Świąteczne porządki:

https://www.youtube.com/watch?v=466oxBC2ETI&ab_channel=malocakids

https://www.youtube.com/watch?v=S8N0TID1XPk&ab_channel=Uporz%C4%85dkowana

Gry i zabawy on-line:

https://wordwall.net/pl/resource/8478857/%C5%9Bwi%C4%85teczne-porz%C4%85dki-przygotowanie-do-%C5%9Bwi%C4%85t

https://wordwall.net/pl/resource/8388854/%c5%9bwi%c4%85teczne/adwentowe-dobre-uczynki

https://wordwall.net/pl/resource/985810/porz%C4%85dki

https://wordwall.net/pl/resource/1158892/przed%C5%9Bwi%C4%85teczne-porz%C4%85dki

https://wordwall.net/pl/resource/7845885/polski/%c5%9bwi%c4%85teczne-czytanie

https://wordwall.net/pl/resource/703205/%C5%9Bwi%C4%85teczne-memory

Krzyżówka on-line:

https://wordwall.net/pl/resource/719400/polski/bo%c5%bce-narodzenie

ŚNIEŻYNKI

Śnieg tworzą pojedyncze płatki śniegu, a życie takiego płatka rozpoczyna się wysoko w chmurach. Po pierwsze – by powstała śnieżynka potrzebna jest nie tylko wodai niska temperatura, ale także jądro kondensacji. Jądro kondensacji to rusztowanie – drobinka kurzu lub pyłek kwiatowy– na bazie którego powstaje płatek. W wyniku resublimacji, czyli bezpośredniego przejścia pary wodnej w lód, do jądra (rusztowania) przyłączają się kolejne cząstki wody, zwiększając jego rozmiar. Jest ich coraz więcej i więcej, a wirując w

powietrzu, przybierają rozmaite formy.

Początkowo wszystkie kryształki lodu rosną tak samo i wyglądają tak samo, przyjmując kształt sześcianu foremnego. Jednak wraz ze zwiększaniem się rozmiaru, forma kryształu zaczyna robić się coraz bardziej nieregularna i niepowtarzalna. Najszybciej przyrastają jego wypukłe i najbardziej oddalone od środka części. Z sześciokątnego, prostego płatka wyrasta sześcioramienna gwiazdka. W zależności od temperatury i wilgotności warstwa płynu przybiera różne kształty – w wyższych temperaturach boki kryształków szybciej rosną niż dół i góra, co sprawia, że płatki wyglądają jak paleta. Natomiast w niższych temperaturach ich kształty są bardziej zwarte – formą przypominają graniastosłupy lub cieniutkie igły.

Źródło:

https://www.ekologia.pl/srodowisko/specjalne/platki-sniegu-opis-ksztalty-i-zdjecia-jak-powstaje-snieg,13658.html

Linki z filmami do tematu zamieszczone zostały poniżej:

https://www.youtube.com/watch?v=yfvQZvqM3PI&ab_channel=T%C4%99czowyMusicBox

https://www.youtube.com/watch?v=MmcCC6pWFuw&ab_channel=IwonaBo%C5%BCena

https://www.youtube.com/watch?v=S2sadu6gghw&ab_channel=HeyKids-PiosenkiDlaDzieci

https://www.youtube.com/watch?v=xWXs016_oZs&ab_channel=MagdalenaDworak

Jak powstają płatki śniegu?

https://www.youtube.com/watch?v=Z2jGaf5MDC4&ab_channel=TAURUSTV

https://www.youtube.com/watch?v=TeBc2Bbk9iY&ab_channel=TOTERAZ 

KARTKI ŚWIĄTECZNE

 

Tradycja pisania listów świątecznych powstała w Anglii w XIX wieku, bo tam już wtedy funkcjonowała poczta.

Za twórcę pocztówek świątecznych uznawany jest dyrektor Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie, HENRY COLE, który chciał swoim znajomym wysłać życzenia świąteczne w uproszczonej formie zamiast pisania czasochłonnych listów świątecznych. Wpadł na pomysł stworzenia stosownej do tego czasu ilustracji, która mogłaby być rozesłana w wielu egzemplarzach w formie bożonarodzeniowych życzeń. Zlecił ją rysownikowi J C Horslejowi.

Pierwsza ilustracja przedstawiała rodzinę przy stole wigilijnym oraz postaci pomagające biednym, które przypominały o obowiązku obdarowania ubogich. Tę ilustrację wydrukował w 1000 egzemplarzach w londyńskiej drukarni na nieco twardszym papierze. Było tam miejsce na dane adresata, do którego kierowano życzenia , jak też miejsce na napis „Wesołych Świąt oraz Szczęśliwego Nowego Roku”. Była to pierwsza w świecie pocztówka, a wysłano ją w 1843 roku.

Pocztówki na świecie

1 października 1869 roku cesarsko-królewska poczta austro-węgierska wprowadziła do obiegu tzw. kartę korespondencyjną. Pomysł szybko się rozpowszechnił w całej Europie i na świecie.

Do Polski pierwsze karty świąteczne docierały w końcu XIX wieku. Drukowanie kart świątecznych z czasem pojawiło się też na ziemiach polskich. W 1900 roku ogłoszono w Polsce konkurs na łamach ówczesnej prasy na polską nazwę świątecznej kartki. Wygrał wówczas projekt Henryka Sienkiewicza, po prostu przyjęto jego nazwę „pocztówka”.

Największa swoboda w drukowaniu i wydawaniu tych kart była w zaborze austryjackim. Wychodziła tu systematycznie piękna seria „Malarstwo Polskie na pocztówkach”, wydawana przez Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich w Krakowie, Wydawnictwo POLONIA, SZTUKA. W Warszawie wydawało pocztówki Wydawnictwo SALON Franciszka KARPOWICZA, Wydawnictwo A.J. OSTROWSKIEGO. Drukowano też karty świąteczne we Lwowie i Wilnie.

Źródło:https://gazetapowiatowa.pl/poradniki/swieta-sylwester/o-tradycji-wysylania-kartek-swiatecznych/

Zapraszamy do obejrzenia filmów związanych z kartami świątecznymi:

https://www.youtube.com/watch?v=OzOIxrxOcVc&ab_channel=TVKWinogrady

https://www.youtube.com/watch?v=9IfP6foRudo&ab_channel=DorotaChmiel-Domaga%C5%82a

Jak wykonać kartkę?

https://www.youtube.com/watch?v=vEKes4yv_pE&ab_channel=To_Nie_Jest_SZTUKA

OZDOBY CHOINKOWE

Symbolika ozdób choinkowych

Choinkowe ozdoby świąteczne nigdy nie były przypadkowe. Dawniej na drzewku świątecznym wieszano ciastka, orzechy, jabłka, kawałki opłatka, także ozdoby z papieru, czy słomy. Zawsze na gałązkach choinki umieszczano zapalone świeczki i zimne ognie. Niektóre z tych dekoracji świątecznych wieszane są na drzewkach do dnia dzisiejszego. Każda z ozdób ma swoją własną symbolikę:

• Jabłka: mają zapewnić zdrowie i urodę, według wierzeń kościelnych symbolizują rajską jabłoń.

• Orzechy na choince: zawijane w sreberka przynoszą dobrobyt i siłę.

• Łańcuchy choinkowe: wzmacniają rodzinne więzi.

• Światełka: to światło broniące przed ciemnościami i złem.

• Gwiazda betlejemska: ma pomagać w powrotach do domu.

• Dzwoneczki: oznaczają dobrą nowinę i radość.

  Współczesne ozdoby i dekoracje choinkowe

Współczesne dekoracje choinkowe nie są już tak symboliczne. Na ogół wieszamy na drzewku szklane bombki, kolorowe i błyszczące łańcuchy, elektryczne światełka, chociaż pojawiają się również te tradycyjne elementy – gwiazda betlejemska, łańcuchy, orzechy, suszone pomarańcze czy cukierki. Elektryczne światełka zastępiły świeczki. Większe znaczenie w choinkowych dekoracjach ma obecnie kolorystyka.

Źródło: https://muratordom.pl/wnetrza/dekoracje/choinkowa-tradycja-aa-H7Uj-x1Ar-NsVZ.html

Poniżej zamieszczamy linki do filmów i piosenek ziązanych z zdobami choinkowymi

https://www.youtube.com/watch?v=j4Ori23yHHc&ab_channel=Allegro

https://www.youtube.com/watch?v=-W1C9mtnShQ&ab_channel=MariaZofiaTomaszewska

Zapraszamy do wirtualnej fabryki bombek

https://www.youtube.com/watch?v=KFnKTSGjoJI&ab_channel=TVRegionalnapl

https://www.youtube.com/watch?v=IIrtz24p9rs&ab_channel=ModraSovaWarsztatyKreatywne

LEGENDA O POCHODZENIU CHOINKI

 

Może się wydawać, że przystrajanie choinki należy do najstarszych, najbardziej typowych polskich obyczajów związanych ze świętowaniem Bożego Narodzenia. Jednakże przez dekady tradycja ta była znana jedynie w kilku regionach Niemiec. Pierwszy opis udekorowanej choinki pochodzi z Alzacji (pojawia się w strasburskiej kronice z 1604 r.), ale początki tej praktyki sięgają prawdopodobnie jeszcze XV w. Wśród niemieckich protestantów rozprzestrzeniła się w XVIII w., a w pozostałych krajach europejskich na początku XIX w.

Na ziemiach polskich świąteczna choinka pojawiła się na przełomie XVIII i XIX w. Bożonarodzeniowe drzewko ustawiali w domach niemieccy koloniści, osiedlający się podczas zaborów w Warszawie. Zwyczaj przywieziony przez pruskich urzędników początkowo praktykowany był głównie przez ewangelików i mieszczan pochodzenia niemieckiego. Z czasem przejęła go polska inteligencja i ziemianie, a później ― bogatsi chłopi.

Źródło: https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,historiomat,579,historiomat_choinka.html

Zapraszamy do obejrzenia filmów związanych z historią choinki:

https://www.youtube.com/watch?v=cyU4OD8Z_Gw&ab_channel=YEMIOLTOPTV

https://www.youtube.com/watch?v=XS-siqDXppg&ab_channel=LE%C5%9ANYREKONESANS-FotoArtDesign

https://www.youtube.com/watch?v=oVL6yEEU1nk&ab_channel=audiobajkipl

Poniżej znajdują się linki do piosenek związanych z dzisiejszym tematem:

https://www.youtube.com/watch?v=HDUIPBjfat8&ab_channel=HeyKids-PiosenkiDlaDzieci

https://www.youtube.com/watch?v=eEHKdI-YhiM&list=PLHd9D1VRuQCs8PoGo1zEL5u6q6Ug_8JCQ&ab_channel=annabarbara

http://e-kolorowanka.pl/choinka-kolorowanka/9970-choinka-kolorowanka-134.html

http://e-kolorowanka.pl/choinka-kolorowanka/9935-choinka-kolorowanka-99.html

http://e-kolorowanka.pl/choinka-kolorowanka/9986-choinka-kolorowanka-150.html

Zabawy zimowe

 

Zimą, gdy na dworze leży śnieg, można spędzić wspaniałe chwile z rodziną. Poniżej przypomnimy kilka pomysłów na wspólną zabawę z bliskimi.

Oto kilka z nich:

1. Wspólne lepienie bałwana

2. Robimy wielką kulę

Dzielimy się na grupy i toczymy śniegowe kule. Wygrywa ten zespół, której kula jest większa.

3. Ślizgawka

Można polać nawierzchnię odrobinę wodą i poczekać. Nie wolno robić tego tam, gdzie mogą chodzić inni ludzie!

4. Zabawa w „śniegowicy” (to taka piaskownica, tylko ze śniegiem)

Do zabawy można wykorzystać foremki z piaskownicy, łopatki, grabki, wiaderka. Podobnie jak na piachu, także i na śniegu można rysować, budować zamki, stawiać babki, robić podkopy i tunele.

5. Szukanie skarbów w śniegu

Małe zabawki lub inne gadżety zakop w zaspach śniegu. Szukanie ich przy pomocy łopatki będzie fantastyczną zabawą!

6. Berek z ogonkami

Dzieci przyczepiają sobie ogonki z szalików, wkładając je za pasek. Wszyscy biegają, starając się zebrać jak najwięcej ogonków, a jednocześnie chronić swój własny ogonek. Zabawa kończy się, gdy wszyscy będą bez ogonków, a wygrywa ten, kto uzbiera ich najwięcej.

7. Jazda na łyżwach/Sporty zimowe

8. Malowanie na śniegu

Lubicie malować? Zróbcie sobie farby do malowania na śniegu. To po prostu barwniki spożywcze wymieszane z wodą. Teraz przelej je do butelek po szamponie lub po płynie do mycia naczyń i malujemy!

9. Bitwa na śnieżki

10. Przeciąganie liny

Przeciąganie liny na śniegu jest dużo zabawniejsze niż letnie przeciąganie liny, bo upadki w śnieg są bardzo zabawne!

11. Wydeptywanie napisów lub figur geometrycznych

Napisy wydeptane na śniegu będą świetnie widoczne z góry np z okna czy z balkonu. Ta zabawa to świetny pomysł na kreatywną naukę pisania!

12. Rzucanie do celu

Celem może być tarcza zawieszona na płocie czy drzewie. Rzucanie w sam środek może sprawić także wiele radości. Można celować do stojącego wiadra, wygrywa osoba, która trafi jak największą ilość razy. Można także celować w pień drzewa i wygrywa ten, kogo ślad będzie wyżej.

13. Labirynt na śniegu

Zamiast napisów można także narysować, a potem wydeptać prawdziwy labirynt.

14. Kręgle na śniegu

Ustawmy plastikowe butelki na śniegu i próbujmy przewrócić jak największą ich ilość. Pamiętajmy jednak, by na koniec zabawy wyrzucić do kosza butelki. Przy okazji uczymy dziecko dbałości o środowisko.

15. Zaprzęgi koni

Chyba wszystkie dzieci lubią być ciągnięte na sankach. Zawsze wołają: „szybciej, szybciej!”. W tej zabawie, także im więcej par tym lepsza zabawa i więcej śmiechu, dlatego warto zachęcić do zabawy także sąsiadów. Zadbajmy tylko o bezpieczeństwo, by dzieci nie spadły z sanek. My jako konie – przełóżmy sznurki tak, byśmy mieli je na wysokości pasa i … „gotowi, do biegu, start!” Konie ruszyły galopem!

16. Tor przeszkód

Tor przeszkód można zbudować ze wszystkiego! Przeskoki przez sanki, okrążanie kamieni, slalom z patykiem, rzut śnieżkami do celu.

17. Zjeżdżanie na byle czym

18. Zabawa w zimno-ciepło

19. Budowanie igloo lub śniegowego tunelu

Do budowy igloo potrzeba duuużo śniegu i pomocy rodzica z łopatą. Ale radość z wspólnie zrobionej kryjówki w śniegu będzie ogromna!

20. Orzełki na śniegu

Dzieci bardzo lubią robić orzełki na śniegu. Wystarczy położyć się na zimnym, białym puchu na plecach i ruszać rękoma i nogami jak w pajacyku, delikatnie wstać i efekt gotowy. Lecz polecamy tę zabawę na koniec, ponieważ w mokrym ubranku łatwo się przeziębić.

Zimowe zabawy na śniegu mają wiele zalet m.in.: wspólnie spędzony czas z rodziną, niezapomniane przygody, dużo śmiechu. Dodatkowo, ruch i świeże powietrze są bardzo potrzebne dzieciom do prawidłowego rozwoju.

Inspiracja stroną: https://miastodzieci.pl/czytelnia/zabawy-z-dziecmi-na-sniegu/

https://www.youtube.com/watch?v=HC1J2HcBhuA&ab_channel=SebastianDusza

https://www.youtube.com/watch?v=gwGkwOIrSEc&ab_channel=WychowaniebezPora%C5%BCek

https://www.youtube.com/watch?v=hELe2Pl7iTQ&ab_channel=Zesp%C3%B3%C5%82Maskotki

Pierwszy śnieg – Bałwanek

 

Krótki rys historyczny

Pierwsze wzmianki o zwyczaju budowania bałwanów odnotowujemy w XIV wieku. Bardzo wątpliwe jednak, by tak prosty, a przemawiający do wyobraźni symbol nie miał powstać o wiele wcześniej. Z niewyjaśnionych dotąd przyczyn, pierwsza ujawniona w jednej z bibliotek w Hadze ilustracja przedstawia destrukcję bałwana – topienie go nad wrzątkiem. Ze względu na to powstała teoria, że w Średniowieczu bałwana niszczono, jak dziś Marzannę – na znak odejścia zimy.

Technicznie rzecz biorąc, bałwan składa się z kul śnieżnych. Najdoskonalsza jego forma zawiera trzy kule – od największej u podstawy. Do tradycji w europejskim i północnoamerykańskim kręgu kulturowym należy ozdabianie śniegowego człowieka węglem (oczy, usta, guziki), marchewką (nos), czynienie mu nakryć głowy i rąk z patyków, podobnie jak strachom na wróble. Bałwanom wręczamy niejednokrotnie miotły. Najlepszym nakryciem głowy wydaje się cylinder, w jakiś sposób kojarzący się przewrotnie z kominiarzem, a zatem z piecem i ciepłem. Godne uwagi jest, że opisana wyżej ilustracja średniowieczna przedstawia bałwana w nakryciu głowy, z wyraźnymi rysami twarzy.

Fragment tekstu zaczerpnięty ze strony: https://www.iskrava.pl/balwan/

Zapraszamy do zapoznania się z utowrami, a także bajami, które łączą się z dzisiejszym tematem:

https://www.youtube.com/watch?v=X45k71v21_g&ab_channel=BajeczkiPioseneczki

https://www.youtube.com/watch?v=0LLV_kJlCW8&ab_channel=StudioNagranMEGAFON

https://www.youtube.com/watch?v=GjGCONzyPSg&ab_channel=Bibisie

https://www.youtube.com/watch?v=2UQcPaF-Wfo&ab_channel=BajeczkiPioseneczki

https://www.youtube.com/watch?v=uQ-XmnOSOU4&ab_channel=WojciechOlczyk

https://www.youtube.com/watch?v=kEMt4WeCxKA&ab_channel=J%C3%B3zefaD%C4%85browska

Pokoloruj obrazek on-line:

http://www.supercoloring.com/pl/kolorowanki/balwany-na-sankach-mikolaja?colore=online

Ptaki zimujące w Polsce

Według Komisji Faunistycznej Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego, w Polsce żyje obecnie 451 gatunków ptaków, spośród których 236 to gatunki ptaków lęgowych. Niektóre z nich, np. bociany, jaskółki, kukułki czy łabędzie odlatują na zimę do ciepłych krajów, jednak wiele gatunków to ptaki zimujące w Polsce.

Ptasie wędrówki

Ptasie wędrówki uznawane są za jedno z najbardziej fascynujących zjawisk w przyrodzie. Choć naukowcy od wieków próbują zrozumieć i wytłumaczyć ten fenomen, dotychczas nie został on w pełni opisany, a migracje niektórych gatunków wciąż owiane są tajemnicą.

Ptaki zimujące w Polsce

Niektóre gatunku ptaków, w zależności od regionu, odległości lasu czy łąk, można spotkać częściej lub rzadziej. Co ważne, z uwagi na małą liczebność, większość z nich to gatunki objęte ochroną, które szczególnie warto dokarmiać. Należy więc wiedzieć, co jedzą ptaki zimujące w Polsce, ponieważ błędy popełniane podczas karmienia mogą być przyczyną wielu problemów, a nawet śmierci poszczególnych okazów.

 

  Wróbel zwyczajny (domowy)

Wróble zwykle mieszkają tam, gdzie ludzie. Choć chętnie osiedlają się w mieście, najbardziej lubią tereny rolnicze, na których nie brakuje im pożywienia. Od 1995 roku, wróbel zwyczajny wpisany jest na listę gatunków objętych ścisłą ochroną (dane z 2015 roku potwierdzają, że ich liczba w Polsce znacznie spadła), dlatego warto je wspierać zimą i dokarmiać łuskanym słonecznikiem, prosem i drobną kaszą.

 

  Sikorka bogatka 

Sikorka to jeden z najpopularniejszych gatunków ptaków, zimujących w Polsce. To właśnie ona często gości na plastrach słoniny, wywieszanych w karmnikach i na drzewach. Zimą, sikorki warto dokarmiać także kulami tłuszczowymi oraz ziarnami słonecznika i innych roślin oleistych.

 

Należy pamiętać również o tym, że przyczyną ptasich niedomagań może być niepozorny, a jednak szkodliwy kawałek tłustej wędzonki jak np. słony kawałek boczku lub szynki. Po ich zjedzeniu, sikorkom doskwiera pragnienie, którego nie potrafią zaspokoić śniegiem czy lodem.

Choć bogatki licznie występują na terenie całej Polski, objęte są ścisłą ochroną gatunkową. Zimą do przydomowych karmników mogą zawitać również inne gatunki sikorek – modraszki, czubatki, sikorki czarnogłowe czy sosnówki.

 

  Gil 

Gil zwyczajny to kolejny gatunek ptaków zimujących w Polsce, objętych ścisłą ochroną. Niegdyś gniazdował jedynie w górach, ale zimą można je spotkać również w pobliżu miast, głównie wówczas gdy poszukują pożywienia. Co ciekawe, do Polski przylatują także osobniki z zimniejszych części Europy. Warto dokarmiać je ziarnami słonecznika, które dostarczają im dużo niezbędnego tłuszczu, a także rodzynkami.

 

  Dzięcioł duży 

Dzięcioł duży to ptak zimujący w Polsce wielkości zbliżonej do drozda, objęty ścisłą ochroną gatunkową. Ma czarne zabarwienie grzbietu, wierzchu głowy, kupra oraz skrzydeł. Cechą charakterystyczną u samców jest czerwona plama z tyłu głowy, czerwona część podbrzusza oraz biały kołnierzyk i białe pasy na skrzydłach. Warto dokarmiać je ziarnami słonecznika lub kawałkami niesolonej słoniny, przy czym należy pamiętać o tym, aby nie wisiała dłużej niż 2 tygodnie.

 

 

  Jemiołuszka

Jemiołuszki to ptaki, występujące w Polsce przelotnie - jedynie w okresie zimy, ponieważ latem zamieszkują w lasach Skandynawii i Rosji. Jako gatunek z Północy, nie znają dobrze człowieka, w związku z czym nie są zbyt płochliwe. Jemiołuszki uwielbiają jarzębinę, głóg, dziką różę oraz kalinę. Chętnie jedzą jagody, porzeczki i winogrona. Co ciekawe, jako jeden z nielicznych gatunków ptaków, chętnie zjadają owoce jemioły, która jest pasożytem często spotykanym na wielu drzewach i owocuje jedynie zimą. Jemiołuszka to ptak zimujący w Polsce, który objęty jest ścisłą ochroną gatunkową.

 

  Kos 

Kosy to czarne ptaki z charakterystycznym – pomarańczowym lub żółtym dziobem. Można je spotkać nie w samych karmnikach, lecz w bezpośrednim ich otoczeniu, gdyż żywią się głównie na ziemi. Choć kosy z reguły odbywają dalekie wędrówki w poszukiwaniu cieplejszego schronienia, populacje miejskie i ze stałym dostępem do pokarmu mogą pozostać na zimę w Polsce. Kosy można dokarmiać przekrojonymi kawałkami jabłek, moreli i owocami czarnego bzu, jarzębiny, porzeczek, jagód, aronii, a także rodzynkami i krojonymi daktylami. Unikać natomiast należy podawania suszonych owoców, które pęcznieją w tzw. wolu i w przypadku zjedzenia zbyt dużej ilości, mogą stanowić realne zagrożenie dla życia ptaków. Kosy objęte są ścisłą ochroną gatunkową.

Zimą, na terenie Polski można spotkać również łabędzie i kaczki – warto je dokarmiać drobno pokrojonymi warzywami i specjalnym granulatem, przeznaczonym dla ptaków wodnych. Można je również dokarmiać chlebem, ale wyłącznie świeżym i rozdrobnionym, który jest dla nich jedynie uzupełnieniem pokarmu.

 

Zapamiętaj, że… karmienie ptaków wodnych wyłącznie pieczywem może prowadzić do chorób układu pokarmowego!

 

W Polsce zimują również gołębie, sierpówki, kawki i gawrony – warto je dokarmiać grubą kaszą, pszenicą oraz czerstwym, białym pieczywem, pokrojonym w kostki o wielkości 1 cm.

 

Źródło: https://www.sklepogrodniczy.pl/blog/ptaki-zimujace-w-polsce-ktore-ptaki-zostaja-na-zime

 

Film:

https://www.youtube.com/watch?v=p1uZMp43tS0

 

Gry i zabawy interaktywne:

Jaki to ptak?

https://wordwall.net/pl/resource/2390219

https://wordwall.net/pl/resource/2614652

https://wordwall.net/pl/resource/1511130

https://wordwall.net/pl/resource/1576425

https://wordwall.net/pl/resource/1135885